პეფსალი
PEFSAL
სავაჭრო დასახელება
პეფსალი, PEFSAL
საერთაშორისო არაპატენტირებული დასახელება
სალმეტეროლი+ფლუტიკაზონი
Salmeterol+Fluticasone
წამლის ფორმა
საინჰალაციო აეროზოლი დოზირებული
აღწერილობა: ერთგვაროვანი სუსპენზია შეფერილობით თეთრიდან მოთეთრომდე.
შემადგენლობა
პრეპარატის ყოველი დოზა შეიცავს:
აქტიური ნივთიერებები: სალმეტეროლი (სალმეტეროლის ქსინაფოატის ფორმით) 25 მკგ, ფლუტიკაზონის პროპიონატი 50 მკგ, 125 მკგ ან 250 მკგ.
დამხმარე ნივთიერებები: ოლეინის მჟავა, ეთანოლი, ჰიდროფტორალკანი 134ა.
პრეპარატის ათქ კოდი R03AK06
ფარმაკოთერაპიული ჯგუფი
პრეპარატი ანთების საწინააღმდეგო და ბრონქოლიზური მოქმედებით
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ფარმაკოდინამიკა
პეფსალი - კომბინირებული პრეპარატი, რომელიც შეიცავს სალმეტეროლს და ფლუტიკაზო-ნის პროპიონატს, რომლებსაც მოქმედების სხვადასხვა მექანიზმი გააჩნია. სალმეტეროლი აფერხებს ბრონქოსპაზმის სიმპტომების განვითარებას, ფლუტიკაზონის პროპიონატი აუმჯობესებს ფილტვის ფუნქციას და ხელს უშლის დაავადების გამწვავებას.
სალმეტეროლი _ β2-ადრენორეცეპტორების სელექციური, ხანგრძლივად მოქმედი (12 საა-თამდე) აგონისტი, რომელსაც გააჩნია გრძელი გვერდითი ჯაჭვი, რითაც რეცეპტორის გარე-თა დომენს უკავშირდება.
სალმეტეროლის ფარმაკოლოგიური თვისებები უზრუნველყოფს უფრო ეფექტურ დაცვას ჰისტამინით ინდუცირებული ბრონქოკონსტრიქციისგან და უფრო ხანგრძლივ ბრონქოდი-ლატაციას (ხანგრძლივობა არანაკლებ 12 საათისა), ვიდრე ხანმოკლე მოქმედების მქონე β2-ადრენორეცეპტორების აგონისტები.
IN VITRO გამოკვლევებმა აჩვენა, რომ სალმეტეროლი წარმოადგენს ადამიანის ფილტვებიდან ღრუბლოვანი უჯრედების მედიატორების, როგორიცაა ჰისტამინი, ლეიკოტრიენები და პროს-ტაგლანდინი D2, გამოთავისუფლების მძლავრ ინჰიბიტორს და გააჩნია ხანგრძლივი მოქმედე-ბა.
სალმეტეროლი აქვეითებს საინჰალაციო ალერგენებზე პესუხის ადრეულ და გვიან ფაზებს. ერთჯერადი დოზის მიღებიდან პასუხის გვიანი ფაზის ინჰიბირება შენარჩუნებულია 30-ზე მეტი საათის განმავლობაში, მაშინ როდესაც ბრონქოდილატაციური ეფექტი უკვე აღარ ვლინდება.
სალმეტეროლის ერთჯერადი შეყვანა ამცირებს ბრონქული ხის ჰიპერაქტივობას. ეს ადას-ტურებს იმას, რომ სალმეტეროლს, გარდა ბრონქოდილატაციური აქტივობისა, გააჩნია დამატებითი მოქმედება, რომელიც არ არის დაკავშირებული ბრონქების გაფართოებასთან და რომლის კლინიკური მნიშვნელობაც ჯერ საბოლოოდ არ არის დადგენილი. მოქმედების ეს მექანიზმი განსხვავდება გლუკოკორტიკოსტეროიდების (გკს) ანთების საწინააღმდეგო ეფექტისაგან.
ფლუტიკაზონის პროპიონატი მიეკუთვნება გკს-ების ჯგუფს ადგილობრივი გამოყენებისათვის და რეკომენდებული დოზებით ინჰალაციური გზით შეყვანისას ავლენს გამოხატულ ან-თებისა და ალერგიის საწინააღმდეგო მოქმედებას ფილტვებში, რაც თავის მხრივ, ამცირებს კლინიკურ სიმპტომატიკას და ბრონქული ასთმის გამწვავებათა სიხშირეს. ფლუტიკაზონის პროპიონატი არ იწვევს არასასურველ ეფექტებს, რომლებიც ვლინდება კორტიკოსტეროიდე-ბის სისტემური მიღებისას. ფლუტიკაზონის პროპიონატის საინჰალაციო ფორმის ხანგრძლივი გამოყენების შედეგად თირკმელზედა ჯირკვლების ქერქის ჰორმონების დღე-ღამური სეკრე-ცია რჩება ნორმის ფარგლებში როგორც მოზრდილ პაციენტებში, ასევე ბავშვებში მაქსიმალური რეკომენდებული დოზებით გამოყენების შემთხვევაშიც კი. ფლუტიკაზონის პროპიონატზე გადაყვანის შემდეგ იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებდნენ სხვა საინჰალაციო გლუკოკორტიკოსტეროიდებს, თანდათანობით უმჯობესდება თირკმელზედა ჯირკვლების ქერქის ჰორმონების სეკრეცია, მიუხედავად პერორალური სტეროიდების პერიოდული გამ-ოყენებისა გადაყვანამდე და გადაყვანის შემდეგ. ეს მიუთითებს თირკმელზედა ჯირკვლების ფუნქციის აღდგენაზე ფლუტიკაზონის პროპიონატის საინჰალაციო ფორმის მიღების ფონზე. ფლუტიკაზონის პროპიონატის ხანგრძლივი გამოყენებისას თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის სარეზერვო ფუნქციაც რჩება ნორმის ფარგლებში, რასაც მოწმობს კორტიზოლის გამომუ-შავების ნორმალური ზრდა შესაბამისი სტიმულაციის საპასუხოდ (გასათვალისწინებელია, რომ ადრენალინის რეზერვის შემცირება, რაც გამოწვეული იყო წინმდევი თერაპიით, შესა-ძლოა შენარჩუნდეს ხანგრძლივი დროის განმავლობაში).
ფარმაკოკინეტიკა
არ არსებობს მონაცემები, რომლებიც მოწმობს, რომ ინჰალაციური გზით ერთდროული შეყ-ვანისას სალმეტეროლი და ფლუტიკაზონის პროპიონატი გავლენას ახდენენ ერთმანეთის ფარმაკოკინეტიკაზე, ამიტომ პრეპარატ პეფსალის ყოველი კომპონენტის ფარმაკოკინეტიკუ-რი მახასიათებლები ცალ-ცალკე განიხილება.
შეწოვა
სალმეტეროლი ფილტვის ქსოვილებში მოქმედებს ადგილობრივად, ამიტომ სისხლის პლაზ-მაში მისი შემცველობა არ წარმოადგენს თერაპიული ეფექტის მაჩვენებელს. მისი ფარმა-კოკინეტიკის შესახებ მონაცემების მოპოვება შეზღუდულია ტექნიკური პრობლემების გამო: თერაპიული დოზებით ინჰალაციის გზით გამოყენების შედეგად მისი მაქსიმალური კონცენ-ტრაცია სისხლის პლაზმაში ძალზე დაბალია (დაახლოებით 200 პგ/მლ და ქვემოთ). სალ-მეტეროლით რეგულარული ინჰალაციის შემდეგ შესაძლებელი ხდება სისხლში ჰიდროქსინ-აფტოენის მჟავას აღმოჩენა ძალზე დაბალ კონცენტრაციებში. სალმეტეროლის ხანგრძლივი, რეგულარული გამოყენებისას (12 თვეზე მეტი) სასუნთქი გზების ობსტრუქციის მქონე პა-ციენტებში ადგილი არ ჰქონია არასასურველი ეფექტების გამოვლენას.
ფლუტიკაზონის პროპიონატი: ჯანმრთელ ადამიანებში საინჰალაციო ფლუტიკაზონის პრო-პიონატის აბსოლუტური ბიოშეღწევადობა სალმეტეროლისა და ფლუტიკაზონის პროპი-ონატის კომბინირებული შეყვანისას დოზირებული აეროზოლის საშუალებით შეადგენს 5,3%-ს. ბრონქული ასთმის და ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადებების მქონე პაციენტებში სისხლის პლაზმაში აღინიშნება ფლუტიკაზონის პროპიონატის ნაკლები კონ-ცენტრაციები. პრეპარატის სისტემური აბსორბცია ხდება მეტწილად ფილტვების საშუ-ალებით, თავდაპირველად ეს პროცესი უფრო სწრაფია, შემდეგ კი, ნელდება. საინჰალაციო დოზის ნაწილი შესაძლებელია, გადაიყლაპოს, თუმცა ამ ნაწილს პრეპარატის სისტემურ აბ-სორბციაში მინიმალური წვლილი შეაქვს ფლუტიკაზონის პროპიონატის წყალში ცუდი ხსნადობის და მისი პრესისტემური მეტაბოლიზმის გამო. ბიოშეღწევადობა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან შეადგენს 1%-ზე ნაკლებს. საინჰალაციო დოზის ზრდასთან ერთად აღინიშნება ფლუტიკაზონის პროპიონატის კონცენტრაციის მატება სისხლის პლაზმაში.
განაწილება
არ არსებობს მონაცემები სალმეტეროლის განაწილების შესახებ.
ფლუტიკაზონის პროპიონატს გააჩნია წონასწორულ მდგომარეობაში განაწილების დიდი მოცულობა (დაახლ. 300 ლ) და პლაზმის ცილებთან შეკავშირების შედარებით მაღალი ხარისხი (91%).
მეტაბოლიზმი
IN VITRO გამოკვლევების შედეგებმა აჩვენა, რომ სალმეტეროლი ექსტენსიურად მეტაბო-ლიზდება ციტოქრომ Р450 სისტემის იზოფერმენტ CYP3A4-ის ზემოქმედებით α-ჰიდროქსისალმეტეროლის წარმოქმნამდე ალიფატური დაჟანგვის გზით.
ფლუტიკაზონის პროპიონატი სწრაფად გამოიყოფა სისხლიდან უპირატესად ციტოქრომ Р450 სისტემის იზოფერმენტ CYP3A4-ის ზემოქმედებით განპირობებული მეტაბოლიზმის შედეგად არააქტიური კარბოქსილური მეტაბოლიტის სახით. აუცილებელია სიფრთხილის ზომების დაცვა CYP3A4-ის ცნობილი ინჰიბიტორებისა და ფლუტიკაზონის პროპიონატის ერთდროული გამოყენებისას, რადგან ასეთ შემთხვევებში შესაძლებელია ამ უკანასკნელის შემცველობის მატება პლაზმაში.
გამოყოფა
არ არსებობს მონაცემები სალმეტეროლის გამოყოფის თაობაზე.
ფლუტიკაზონის პროპიონატის განაწილება ხასიათდება პლაზმიდან სწრაფი კლირენსით (1150 მლ/წთ) და საბოლოო ნახევარგამოყოფის დაახლოებით 8 საათიანი პერიოდით. უცვლელი ფლუტიკაზონის პროპიონატის თირკმლის კლირენსი ძალზე დაბალია (<0,2%), მე-ტაბოლიტის სახით შარდთან ერთად გამოიყოფა დოზის 5%-ზე ნაკლები.
ჩვენებები
პრეპარატი განკუთვნილია ბრონქული ასთმის რეგულარული მკურნალობისთვის, თუკი ნაჩვენებია კომბინირებული თერაპია ხანგრძლივი მოქმედების β2-ადრენომიმეტიკისა და საინ-ჰალაციო გლუკოკორტიკოსტეროიდის გამოყენებით:
- პაციენტებში, რომლებშიც არასაკმარისად ხერხდება დაავადების კონტროლი საინჰალაციო გლუკოკორტიკოსტეროიდების მუდმივი მონოთერაპიის ფონზე ხანმოკლე მოქმედების β2-ადრენომიმეტიკის პერიოდული გამოყენების შედეგად.
- პაციენტებში, რომლებშიც ადექვატურია დაავადების კონტროლი საინჰალაციო გლუკო-კორტიკოსტეროიდითა და პროლონგირებული β2-ადრენომიმეტიკით მკურნალობის ფონზე.
- საწყისი შემანარჩუნებელი თერაპიის სახით პერსისტირებადი ბრონქული ასთმის მქონე პაციენტებში, რომელთაც აქვთ გლუკოკორტიკოსტეროიდების დანიშვნის ჩვენება დაა-ვადების კონტროლის მიზნით.
პრეპარატი განკუთვნილია შემანარჩუნებელი თერაპიისათვის პაციენტებში ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადებით, რომელთაც აღენიშნებათ ფორსირებული ამო-სუნთქვის მოცულობის (ფამ 1) მაჩვენებელი < 60% საჭიროსთან შედარებით (ბრონქოდილა-ტატორის ინჰალაციამდე) და განმეორებითი გამწვავებები ანამნეზში, დაავადების გამოხ-ატული სიმპტომები კი უნარჩუნდებათ ბრონქოდილატატორით რეგულარული თერაპიის მი-უხედავად.
მიღების წესი და დოზირება
პრეპარატი პეფსალი განკუთვნილია მხოლოდ ინჰალაციისთვის.
პაციენტი ინფორმირებული უნდა იყოს, რომ ოპტიმალური ეფექტის მისაღწევად პრეპარატის მიღება მიზანშეწონილია რეგულარულად, იმ შემთხვევაშიც კი, თუკი არ ვლინდება ბრონქული ასთმისა და ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების კლინიკური სიმპტომები.
ექიმი უნდა ახდენდეს პაციენტის მკურნალობის ეფექტურობის რეგულარულ შეფასებას. თერაპიის კურსის ხანგრძლივობის განსაზღვრა და პრეპარატის დოზის ცვლილება შესა-ძლებელია მხოლოდ ექიმის რეკომენდაციის შედეგად.
ბრონქული ასთმა
მიზანშეწონილია პრეპარატ პეფსალის დოზის შემცირება იმ მინიმალურ დოზამდე, რომე-ლიც უზრუნველყოფს სიმპტომების ეფექტურ კონტროლს.
თუ პეფსალის მიღება დღე-ღამეში 2-ჯერ საკმარისია სიმპტომების კონტროლისთვის, დოზის მინიმუმამდე შემცირების ფარგლებში შესაძლებელია მიღების სიხშირის შემცირება დღე-ღამეში ერთ მიღებამდე.
პაციენტს უნდა დაენიშნოს პრეპარატ პეფსალის ის ფორმა, რომელიც შეიცავს მისი დაა-ვადების სიმძიმის შესაბამის ფლუტიკაზონის პროპიონატის დოზას.
თუკი თერაპია საინჰალაციო გლუკოკორტიკოსტეროიდებით ვერ უზრუნველყოფს დაა-ვადების ადექვატურ კონტროლს, მაშინ მათმა ჩანაცვლებამ პრეპარატ პეფსალის თერა-პიულად ექვივალენტური დოზით შესაძლოა, გააუმჯობესოს ბრონქული ასთმის კონტროლი. პაციენტებში, რომლებშიც ბრონქული ასთმის კონტროლი ხორციელდება მხოლოდ საინჰა-ლაციო გლუკოკორტიკოსტეროიდებით, მათმა ჩანაცვლებამ პრეპარატ პეფსალით შესაძლოა მოგვცეს ასთმის მიმდინარეობის კონტროლისთვის აუცილებელი გლუკოკორტიკოსტეროიდე-ბის დოზის შემცირების საშუალება.
რეკომენდებული დოზები
მოზრდილები და ბავშვები 12 წლის ასაკიდან: ორი ინჰალაცია (25 მკგ სალმეტეროლი და 50 მკგ ფლუტიკაზონის პროპიონატი) 2-ჯერ დღე-ღამეში, ან ორი ინჰალაცია (25 მკგ სალმეტეროლი და 125 მკგ ფლუტიკაზონის პროპიონატი) 2-ჯერ დღე-ღამეში, ან ორი ინჰა-ლაცია (25 მკგ სალმეტეროლი და 250 მკგ ფლუტიკაზონის პროპიონატი) 2-ჯერ დღე-ღამეში.
4-დან 12 წლამდე ასაკის ბავშვები: ორი ინჰალაცია (25 მკგ სალმეტეროლი და 50 მკგ ფლუტიკაზონის პროპიონატი) 2-ჯერ დღე-ღამეში.
ამჟამად არ არსებობს მონაცემები პრეპარატ პეფსალის მიღების შესახებ 4 წლამდე ასაკის ბავშვებში.
ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება
მოზრდილ პაციენტებში მაქსიმალური რეკომენდებული დოზა არის 2 ინჰალაცია (25 მკგ სალმეტეროლი და 250 მკგ ფლუტიკაზონის პროპიონატი) 2-ჯერ დღე-ღამეში.
პაციენტთა განსაკუთრებული ჯგუფები
არ არის აუცილებელი პრეპარატ პეფსალის დოზის შემცირება ხანდაზმულ პაციენტებში, ასევე პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ თირკმლის ან ღვიძლის ფუნქციების დარღვევა.
ინჰალატორის გამოყენების ინსტრუქცია (პაციენტებისთვის)
ინჰალატორის შემოწმება
ინჰალატორის პირველი გამოყენების წინ მოხსენით თავსახური მუნდშტუკს, მის გვერდებზე მცირე ზეწოლით, დაიჭირეთ ინჰალატორი ცალ ხელში ცერა და დანარჩენ თითებს შორის ისეთნაირად, რომ ცერა თითი მოთავსებული იყოს ინჰალატორის ფუძეზე მუნდშტუკის ქვეშ, კარგად შეანჯღრიეთ და გამოუშვით ერთი ნაკადი ჰაერში, რათა დარწმუნდეთ, რომ ინჰა-ლატორი ნამდვილად მუშაობს. დოზების რაოდენობათა ინდიკატორის მქონე ინჰალატორის გამოყენების შემთხვევაში ჰაერში გამოუშვით რამდენიმე ნაკადი, სანამ დოზის რაოდენო-ბათა ინდიკატორი არ აჩვენებს 120-ს, რაც მოგცემთ საშუალებას დარწმუნდეთ, რომ იგი მუშაობს.
ინჰალატორის გამოყენება
1. მოხსენით თავსახური მუნდშტუკს, მის გვერდებზე მცირე ზეწოლით.
2. დაათვალიერეთ ინჰალატორი შიგნიდან და გარედან, მუნდშტუკის ჩათვლით, უცხო საგნების აღმოჩენის მიზნით.
3. კარგად შეანჯღრიეთ ინჰალატორი, რათა დარწმუნდეთ, რომ ნებისმიერი უცხო საგანი მოცილებულია და ინჰალატორის შიგთავსი თანაბრად არის განაწილებული.
4. დაიჭირეთ ინჰალატორი ცალი ხელის ცერა და დანარჩენ თითებს შორის ვერტიკალურ მდგომარეობაში ძირით ზევით ისეთნაირად, რომ ცერა თითი მოთავსებული იყოს ინჰალა-ტორის ფუძეზე მუნდშტუკის ქვეშ.
5. შეძლებისდაგვარად ღრმად ამოისუნთქეთ, შემდეგ მოითავსეთ მუნდშტუკი პირში, კბილებს შორის და შემოაჭდეთ ტუჩები ისე, რომ კბილებით არ შეეხოთ მას.
6. პირით ჩასუნთქვის დაწყებისთანავე დააჭირეთ ინჰალატორის წვეროს პრეპარატ პეფსალის გამოსაფრქვევად, ამავდროულად განაგრძეთ ნელი და ღრმა ჩასუნთქვა.
7. სუნთქვის შეკავების პარალელურად გამოიღეთ ინჰალატორი პირიდან და მოაცილეთ თი-თი მის წვეროს. შეძლებისდაგვარად დიდხანს შეიკავეთ სუნთქვა.
8. მეორე ნაკადის გამოფრქვევის მიზნით დაიჭირეთ ინჰალატორი ვერტიკალურად და დაახლოებით 30 წამის შემდეგ გაიმეორეთ საფეხურები 3-7.
10. ინჰალატორის გამოყენების შემდეგ აუცილებლად გამოივლეთ პირში წყალი და გადაღ-ვარეთ.
11. დაუყოვნებლივ დაახურეთ თავსახური მუნდშტუკს მისი შესაბამის ადგილას ჩასმამდე. თუ დახურების დროს არ ისმის თავსახურის ჩაკეტვის ხმა, დაატრიალეთ თავსახური და ხელახლა სცადეთ მისი მორგება. არ დაატანოთ თავსახურს ძალა.
პრეპარატის გამოყენება ასევე შესაძლებელია სპეისერის საშუალებით.
ყურადღება! პუნქტების 5, 6 და 7 შესრულების დროს დაუშვებელია აჩქარება. უნდა ჩაისუნ-თქოთ შეძლებისდაგვარად ნელა უშუალოდ ინჰალატორის სარქველზე დაჭერის წინ. პირველ რამდენიმე ჯერზე რეკომენდებულია სარკესთან გავარჯიშება.
თუ პაციენტი ხედავს `ნისლს~, რომელიც გამოდის ინჰალატორის ზედა ნაწილიდან ან პირის კიდეებიდან, მაშინ მან უნდა გაიმეოროს ინჰალატორის გამოყენების ეტაპები პუნქტი 2-დან.
ინჰალატორის რაოდენობის ინდიკატორზე 000 ჩვენების შემთხვევაში საჭიროა ინჰალა-ტორის გამოცვლა.
თუ ექიმმა მოგცათ სხვაგვარი მითითებები ინჰალატორის გამოყენებასთან დაკავშირებით, აუცილებელია მათი გათვალისწინება. თუ გიძნელდებათ ინჰალატორის გამოყენება, აუცილებლად დაუკავშირდით ექიმს.
მცირეწლოვან ბავშვებს ინჰალატორით სარგებლობა დამოუკიდებლად არ შეუძლიათ, მათ უნდა დაეხმარონ უფროსები. დაელოდეთ, როდესაც ბავშვი ამოისუნთქავს და მოიყვანეთ ინჰალატორი მოქმედებაში ჩასუნთქვის დაწყებისთანავე. აუცილებელია, რომ ბავშვთან ერთად გაივარჯიშოთ ინჰალატორის მოხმარება. შედარებით უფროსი ასაკის ბავშვებმა და სუსტი ხელების მქონე მოზრდილებმა ინჰალატორი ორივე ხელით უნდა დაიჭირონ, ამას-თან, ორივე საჩვენებელი თითი მოთავსებული უნდა იყოს ინჰალატორის ზედა მხარეს, ხოლო ორივე ცერა თითი _ ფუძეზე მუნდშტუკის ქვეშ.
ინჰალატორის გაწმენდა
ინჰალატორის გაწმენდა აუცილებელია არანაკლებ კვირაში ერთხელ.
1. მოხსენით დამცავი სახურავი მუნდშტუკს.
2. მეტალის ბალონი არ ამოიღოთ პლასტმასის ბუდიდან.
3. მშრალი ჩვრით ან ბამბის ტამპონით გაწმინდეთ მუნდშტუკი შიდა და გარეთა მხრიდან, ხოლო პლასტმასის ბუდე – გარედან.
4. დაახურეთ მუნდშტუკს დამცავი სახურავი.
დაუშვებელია მეტალის ბალონის წყალში ჩადება.
სიფრთხილის ზომები
როგორც ყველა სხვა საინჰალაციო პრეპარატი, რომელიც შეიცავს გლუკოკორტიკოსტერ-ოიდებს, პეფსალის გამოყენებისას აუცილებელია სიფრთხილის ზომების დაცვა პა-ციენტებში, რომლებსაც აქვთ ფილტვების მწვავე ან ლატენტური ტუბერკულოზი.
პეფსალის დანიშვნისას სიფრთხილეა საჭირო თირეოტოქსიკოზის შემთხვევაში.
პეფსალი სიფრთხილით გამოიყენება სასუნთქი გზების სოკოვანი, ვირუსული ან ბაქ-ტერიული ინფექციების დროს.
სიმპატომიმეტიკების ჯგუფის ნებისმიერი პრეპარატის მიღების შემთხვევაში, გან-საკუთრებით თერაპიული დოზების გადაჭარბებისას, შესაძლებელია გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ ისეთი გამოვლინებების განვითარება, როგორიცაა სისტოლური არტერი-ული წნევისა და გულისცემის სიხშირის მატება. ამ მიზეზის გამო სიფრთხილეა საჭირო პეფსალის დანიშვნის დროს პაციენტებში გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებით, მათ შორის, არითმიებით, როგორიცაა სუპრავენტრიკულური ტაქიკარდია და ექსტრასისტოლია, პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლია, წინაგულების ფიბრილაცია.
ყველა სიმპატომიმეტურ პრეპარატს, თერაპიული დოზების გადაჭარბებისას, შეუძლია გამ-ოიწვიოს კალიუმის დონის ტრანზიტორული დაქვეითება სისხლის შრატში. ამის გამო სიფრთხილეა საჭირო პეფსალის დანიშვნისას ჰიპოკალიემიის მქონე პაციენტებში.
ნებისმიერ საინჰალაციო კლუკოკორტიკოსტეროიდს შეუძლია გამოიწვიოს სისტემური ეფექტები, განსაკუთრებით ხანგრძლივი გამოყენებისას მაღალი დოზებით. ამის გამო, პრეპარატი სიფრთხილით გამოიყენება გლაუკომის, კატარაქტის ან ოსტეოპოროზის დროს.
არსებობს ერთეული მონაცემები სისხლში გლუკოზას დონის მატების შესახებ, ამიტომ შაქრიანი დიაბეტის მქონე პაციენტებში პეფსალის დანიშვნისას ასევე სიფრთხილის ზომების დაცვაა საჭირო.
უკუჩვენებები
_ მომატებული მგრძნობელობა პრეპარატის კომპონენტების მიმართ;
_ 4 წლამდე ასაკი.
გვერდითი მოვლენები
ინფექციური და პარაზიტული დაავადებები: ხშირად – პირის ღრუს და საყლაპავის კანდი-დოზი, პნევმონია (ფილტვების ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებში).
იმუნური სისტემის მხრივ: ზოგჯერ – ჰიპერმგრძნობელობის რეაქციების კანისმიერი გამ-ოვლინებები, ქოშინი, იშვიათად – ანაფილაქსიური რეაქციები.
ენდოკრინული სისტემის მხრივ: ზოგჯერ – კატარაქტა, იშვიათად – გლაუკომა.
ნივთიერებათა ცვლის და კვების მხრივ: ზოგჯერ – ჰიპერგლიკემია; ძალზე იშვიათად – ჰიპოკალიემია.
ფსიქიკის დარღვევები: ზოგჯერ – შფოთვა, ძილის დარღვევები; იშვიათად – ქცევის ცვლილებები, მათ შორის, ჰიპერაქტივობა და გაღიზიანებადობა (განსაკუთრებით ბავშვებ-ში).
ნერვული სისტემის მხრივ: ძალზე ხშირად – თავის ტკივილი; ზოგჯერ – ტრემორი.
გულის მხრივ: ზოგჯერ – გულისცემის გახშირება, ტაქიკარდია, წინაგულების ფიბრილაცია. იშვიათად – არითმია, მათ შორის, პარკუჭების ექსტრასისტოლია, პარკუჭზედა ტაქიკარდია და ექსტრასისტოლია.
სასუნთქი სისტემის, გულმკერდისა და შუასაყარის ორგანოების მხრივ: ხშირად – ხმის ჩახლეჩვა და/ან დისფონია; ზოგჯერ – ხახის გაღიზიანება.
კანისა და კანქვეშა ქსოვილების მხრივ: ზოგჯერ – სისხლჩაქცევები.
ჩონჩხ-კუნთოვანი და შემაერთებელი ქსოვილების მხრივ: ხშირად – კუნთების სპაზმი, არ-თრალგია.
განსაკუთრებული მითითებები
პეფსალი არ არის განკუთვნილი მწვავე სიმპტომების შესამსუბუქებლად, რადგან ასეთ შემთხვევებში მიზანშეწონილია სწრაფი და ხანმოკლე მოქმედების საინჰალაციო ბრონქოდილატატორის (მაგ., სალბუტამოლი) მიღება. საჭიროა პაციენტების ინფორმირება იმის შესახებ, რომ მათ ყოველთვის თან იქონიონ პრეპარატი მწვავე სიმპტომების კუპირებისთვის.
სალმეტეროლის და ფლუტიკაზონის პროპიონატის კომბინაციის გამოყენება შესაძლებელია საწყისი შემანარჩუნებელი თერაპიისათვის პაციენტებში პერსისტირებადი ბრონქული ასთმით (სიმპტომების ყოველდღიური გამოვლენა ან შეტევის მოსახსნელი საშუალებების ყოველდღიური გამოყენება), კლუკოკორტიკოსტეროიდების დანიშვნის ჩვენებების არსებობ-ისა და მათი მიახლოებითი დოზის განსაზღვრის შემთხვევაში.
ხანმოკლე მოქმედების ბრონქოდილატატორების უფრო ხშირი გამოყენება სიმპტომების შემსუბუქების მიზნით მიანიშნებს დაავადების კონტროლის გაუარესებაზე და ასეთ შემ-თხვევაში პაციენტმა უნდა მიმართოს ექიმს.
ბრონქოსპასტიური სინდრომის უეცარი და მზარდი გაუარესება წარმოადგენს პოტენციურ საფრთხეს სიცოცხლისთვის და ასეთ შემთხვევებში პაციენტმა უნდა მიმართოს ექიმს. არ არის გამორიცხული, რომ ექიმმა დანიშნოს გლუკოკორტიკოსტეროიდების მეტი დოზა. თუ პრეპარატის გამოყენებული დოზა ვერ უზრუნველყოფს დაავადების ადექვატურ კონტროლს, მაშინ პაციენტმა ასევე უნდა მიმართოს ექიმს.
გამწვავების განვითარების საფრთხის გამო პეფსალით მკურნალობის მკვეთრი შეწყვეტა არ არის რეკომენდებული ბრონქული ასთმის მქონე პაციენტებში, პრეპარატის დოზის შემ-ცირება უნდა მოხდეს თანდათან, ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ.
ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების მქონე პაციენტებში პრეპარატის მოხ-სნამ შესაძლოა გამოიწვიოს დეკომპენსაციის სიმპტომები, რაც მოითხოვს ექიმის მეთ-ვალყურეობას.
ნებისმიერი საინჰალაციო გლუკოკორტიკოსტეროიდს შეუძლია გამოიწვიოს სისტემური ეფექტები, განსაკუთრებით ხანგრძლივად და მაღალი დოზებით გამოყენებისას. თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ ამგვარი სიმპტომების განვითარების შესაძლებლობა ბევრად დაბალია, ვიდრე პერორალური გლუკოკორტიკოსტეროიდებით მკურნალობის დროს. შესაძლო სისტემ-ური ეფექტები მოიცავს კუშინგის სინდრომს, კუშინგოიდურ ნიშნებს, თირკმელზედა ჯირკვლების ფუნქციის დაქვეითებას, ბავშვებში და მოზარდებში სიმაღლეში ზრდის შეფერხებას, ძვლოვანი ქსოვილის მინერალური სიმკვრივის დაქვეითებას, კატარაქტას და გლაუკომას. ამიტომ, ბრონქული ასთმის მკურნალობის დროს მნიშვნელოვანია დოზის შემ-ცირება იმ მინიმალურ დოზამდე, რომელიც უზრუნველყოფს სიმპტომების ეფექტურ კონტროლს.
სტრესის გამომწვევ გადაუდებელ და გეგმიურ სიტუაციებში ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ შესაძლოა დაქვეითდეს თირკმელზედა ჯირკვლების ფუნქცია და საჭირო გახდეს გლუ-კოკორტიკოსტეროიდების მიღება. რეკომენდებულია სიმაღლეში ზრდის რეგულარული კონტროლი იმ ბავშვებში, რომლებიც ხანგრძლივად მკურნალობენ საინჰალაციო გლუკო-კორტიკოსტეროიდებით.
თირკმელზედა ჯირკვლების ფუნქციის დაქვეითების შესაძლებლობის გამო, იმ პაციენტების მკურნალობისას, რომელთა გადაყვანა მოხდა პერორალური გლუკოკორტიკოსტეროიდებიდან ინჰალაციურ თერაპიაზე ფლუტიკაზონის პროპიონატით, საჭიროა განსაკუთრებული სიფრთხილე და თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის ფუნქციის რეგულარული კონტროლი. პა-ციენტების გადაყვანისას სისტემური გლუკოკორტიკოსტეროიდებიდან ინჰალაციურ თერა-პიაზე შესაძლოა ალერგიული რეაქციების (მაგ., ალერგიული რინიტი, ეგზემა) გამოვლენა, რომელთა დათრგუნვა მანამდე ხდებოდა სისტემური გლუკოკორტიკოსტეროიდებით. მსგავს შემთხვევებში რეკომენდებულია სიმპტომური მკურნალობის ჩატარება ანტიჰისტამინური და/ან ადგილობრივი მოქმედების პრეპარატებით, მათ შორის ადგილობრივი გლუკოკორტიკ-ოსტეროიდებით.
საინჰალაციო ფლუტიკაზონის პროპიონატით მკურნალობის დაწყების შემდეგ სისტემური გლუკოკორტიკოსტეროიდების მოხსნა უნდა მოხდეს თანდათანობით, ასეთ პაციენტებს კი აუცილებლად უნდა ჰქონდეთ თან სპეციალური ბარათი, რომელიც მოიცავს ინფორმაციას გლუკოკორტიკოსტეროიდების დამატებით შეყვანის აუცილებლობაზე სტრესულ სიტუაციებ-ში.
ფლუტიკაზონის პროპიონატსა და რიტონავირს შორის არსებობს კლინიკურად მნიშვნელო-ვანი ურთიერთქმედება, რომელიც იწვევს გლუკოკორტიკოსტეროიდების სისტემურ ეფექტებს, კუშინგის სინდრომისა და თირკმელზედა ჯირკვლების ფუნქციის დაქვეითების ჩათვლით. ამიტომ, არ არის რეკომდენდებული ფლუტიკაზონის პროპიონატისა და რი-ტონავირის ერთობლივი გამოყენება, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც პოტენციური სარგებელი პაციენტისათვის აღემატება გლუკოკორტიკოსტეროიდებით გამოწვეული სისტემ-ური ეფექტების განვითარების რისკს.
სხვა საინჰალაციო პრეპარატების მსგავსად, პეფსალს შეუძლია გამოიწვიოს პარადოქსული ბრონქოსპაზმი, რომელიც ვლინდება ქოშინის გაძლიერებით უშუალოდ პრეპარატის გამ-ოყენების შემდეგ. ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია სწრაფად მოქმედი საინჰალაციო ბრონქოდილატატორის დაუყოვნებელი გამოყენება, პეფსალის მოხსნა და საჭიროების შემ-თხვევაში, ალტერნატიული მკურნალობის დაწყება.
გავლენა ავტოტრანსპორტისა და სხვა მექანიზმების მართვის უნარზე
არ არსებობს მონაცემები პრეპარატის გავლენის შესახებ სატრანსპორტო საშუალებებისა და სხვა მექანიზმების მართვის უნარზე.
ორსულობა და ლაქტაცია
ორსულებისთვის და მეძუძური ქალებისათვის პრეპარატის დანიშვნა შესაძლებელია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ თერაპიის მოსალოდნელი სარგებელი დედისთვის აღემატება პოტენციურ რისკს ნაყოფისათვის ან ჩვილისათვის.
გამოყენება პედიატრიაში
პრეპარატის გამოყენება არ არის რეკომენდებული 4 წლამდე ასაკის ბავშვებში.
ურთიერთქმედება სხვა სამკურნალო საშუალებებთან
ბრონქოსპაზმის განვითარების საშიშროების გამო სასურველია თავიდან იქნას აცილებული სელექციური და არასელექციური β2-ადრენობლოკატორების გამოყენება, გარდა მწვავე აუცილებლობისა.
ჩვეულებრივ შემთხვევებში ფლუტიკაზონის პროპიონატის ინჰალაციას თან ახლავს მისი დაბალი შემცველობა სისხლის პლაზმაში `პირველი გავლისას~ ინტენსიური მეტაბოლიზმის და მაღალი სისტემური კლირენსის გამო, რომელიც ციტოქრომ P450 სისტემის იზოფერმენტ CYP3A4-ის ზემოქმედებით ხორციელდება ნაწლავებსა და ღვიძლში. აღნიშნულის გამო, ნაკლებად სავარაუდოა ფლუტიკაზონის პროპიონატის მონაწილეობით კლინიკურად მნიშვნელოვანი ურთიერთქმედება.
რიტონავირი – იზოფერმენტ CYP3A4-ის მძლავრი ინჰიბიტორი – შეუძლია გამოიწვიოს პლაზმაში ფლუტიკაზონის პროპიონატის კონცენტრაციის მკვეთრი მატება, რის შედეგადაც არსებითად მცირდება შრატისმიერი კორტიზოლის კონცენტრაცია. ფლუტიკაზონის პროპიონატისა და რიტონავირის ერთობლივი გამოყენება არ არის რეკომდენდებული, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც პოტენციური სარგებელი პაციენტისათვის აღემატება გლუკოკორტიკოსტეროიდებით გამოწვეული სისტემური ეფექტების განვითარების რისკს.
რეკომენდებულია სიფრთხილის ზომების დაცვა ფლუტიკაზონის პროპიონატისა და ჩYP3A4-ის მძლავრი ინჰიბიტორების (მაგ., კეტოკონაზოლი) ერთდროული გამოყენებისას, რადგან ასეთი კომბინაციების დროს არ არის გამორიცხული პლაზმაში ფლუტიკაზონის პროპიონატის კონცენტრაციის მატება, რამაც შესაძლოა პოტენციურად გააძლიეროს ფლუტიკაზონის პროპიონატის სისტემური ეფექტები.
ქსანტინის წარმოებულები, გლუკოკორტიკოსტეროიდები და დიურეტიკები ზრდიან ჰიპოკალიემიის განვითარების რისკს (განსაკუთრებით ბრონქული ასთმის გამწვავების მქონე პაციენტებში, ჰიპოქსიის დროს).
МАО-ის ინჰიბიტორები და ტრიციკლური ანტიდეპრესანტები ზრდიან გვერდითი მოვლენების განვითარების რისკს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ.
პეფსალი თავსებადია კრომოგლიცის მჟავასთან.
დოზის გადაჭარბება
დაუშვებელია პრეპარატის დანიშვნა რეკომენდებული დოზების გადაჭარბებით. ძალზე მნიშვნელოვანია პაციენტის დოზირების რეჟიმის გადახედვა რეგულარულად და დოზის ისეთ მინიმუმამდე შემცირება, რომელიც უზრუნველყოფს სიმპტომების ეფექტურ კონტროლს.
სიმპტომები
პრეპარატის რ
